Met de ‘Spoedwet aanpak stikstof’ is het de bedoeling dat er ruimte wordt gecreëerd om activiteiten weer mogelijk te maken. Vervolgens moet geregeld worden hoe deze ruimte uitgegeven kan worden. De spoedwet stelt hiervoor alleen de kaders. De maatregelen moeten nog nader worden uitgewerkt. Het lijkt er wel op dat, zeker op korte termijn, de ruimte voor landbouw zeer beperkt is.
Ruimte creëren
De ‘Spoedwet’ is in eerste instantie bedoeld om de bouwsector weer aan de gang te krijgen. Hiervoor moet eerst stikstofruimte worden gecreëerd. Op korte termijn wil de overheid dit realiseren door o.a. het verlagen van de maximumsnelheid en door het nemen van voermaatregelen. In de ‘Spoedwet’ zijn kaders t.a.v. het veevoerspoor opgenomen, maar deze moeten nog nader worden uitgewerkt.
Uitgeven ruimte
Voor het uitgeven van stikstofruimte zijn in de voorgestelde ‘Spoedwet’ twee maatregelen opgenomen: ‘Stikstofregistratiesysteem’ en ‘Drempelwaarde’.
Stikstofregistratiesysteem
De overheid wil de stikstofruimte deels uitgeven middels een stikstofregistratie-systeem. De stikstofruimte wordt echter in eerste instantie toebedeeld aan bouwactiviteiten (woningbouw en infrastructuur).
Drempelwaarde
Met de wetswijziging wordt het invoeren van een drempelwaarde weer mogelijk. De drempelwaarde kan echter alleen voor bepaalde categorieën bedrijven worden ingevoerd. Mogelijk dat deze drempelwaarde in eerste instantie alleen voor de bouwsector beschikbaar komt. Eind dit jaar komt hier vermoedelijk meer duidelijkheid over.
Intern en extern salderen
Los van de ‘spoedwet’ is inmiddels bekend gemaakt dat fosfaat- en dierrechten geen rol meer gaan spelen bij intern salderen. Bij het intern salderen is de ‘feitelijk gerealiseerde capaciteit’ van belang. Het ongebruikte deel van de vergunning wordt ingenomen bij een wijziging van de bedrijfsvoering. Hierop zijn echter uitzonderingen, zoals een bedrijf dat aantoonbare stappen heeft gezet richting nieuwe ontwikkelingen of investeringen heeft gedaan om deze ruimte te vullen. Een bedrijf kan ook extern salderen door stikstofruimte te kopen van een bedrijf dat stopt. De saldonemer mag 70% van de overgenomen stikstofruimte benutten, waarbij de overige 30% ter beschikking van de natuur komt. Ook de niet-gerealiseerde capaciteit binnen de vergunning komt ter beschikking van de natuur bij het extern salderen
Let op!
De ‘Spoedwet’ geeft alleen de kaders van de te nemen maatregelen. Voor de korte termijn lijkt het erop dat de landbouw nauwelijks gebruik kan maken van de stikstofruimte die ontstaat. Op 13 december 2019 treedt de beleidsregel in werking.